Planowanie sprzedaży lub zakupu gabinetu stomatologicznego to decyzja, która wymaga nie tylko przygotowania merytorycznego, ale także znajomości aspektów prawnych i finansowych. Każdy dentysta stojący przed taką transakcją zadaje sobie pytanie o koszty notarialne, procedury i dokumenty niezbędne do przeprowadzenia transakcji. W tym artykule znajdziesz szczegółowe informacje o kosztach, formalnościach i praktycznych aspektach związanych z nabyciem lub zbyciem praktyki dentystycznej.
Ile kosztuje umowa sprzedaży gabinetu stomatologicznego u notariusza? Kompletny przewodnik dla dentystów
Planowanie sprzedaży lub zakupu gabinetu stomatologicznego to decyzja, która wymaga nie tylko przygotowania merytorycznego, ale także znajomości aspektów prawnych i finansowych. Każdy dentysta stojący przed taką transakcją zadaje sobie pytanie o koszty notarialne, procedury i dokumenty niezbędne do przeprowadzenia transakcji. W tym artykule znajdziesz szczegółowe informacje o kosztach, formalnościach i praktycznych aspektach związanych z nabyciem lub zbyciem praktyki dentystycznej.
Formy prawne transakcji gabinetu stomatologicznego
Sprzedaż przedsiębiorstwa vs. przekształcenie w spółkę
Gabinet stomatologiczny prowadzony jako jednoosobowa działalność gospodarcza można sprzedać na dwa główne sposoby. Pierwszy polega na zawarciu umowy sprzedaży przedsiębiorstwa, gdzie zbywca przenosi na nabywcę wszystkie składniki majątkowe i niemajątkowe: sprzęt medyczny, bazę pacjentów, wyroby medyczne. Należy jednak pamiętać, że nabywca nie staje się automatycznie stroną kontraktu z NFZ – wymaga to osobnego aneksu, na który prezes NFZ nie zawsze wyrazi zgodę.
Druga opcja to przekształcenie gabinetu w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Dzięki temu spółka wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy, w tym kontrakty z NFZ, umowy z podwykonawcami, pracownikami czy leasingodawcami. Po przekształceniu lekarz może sprzedać udziały w spółce, co często jest prostszą drogą zachowania ciągłości działalności.
Kluczowe dokumenty w procesie sprzedaży
Przed przystąpieniem do transakcji konieczne jest przeprowadzenie badania due diligence. Nabywca powinien przeanalizować:
- Dokumenty finansowe (ewidencja środków trwałych, PKPiR, sprawozdania finansowe)
- Status pracowników i formy zatrudnienia
- Tytuł prawny do nieruchomości (księga wieczysta lub umowa najmu)
- Księgę rejestrową podmiotu leczniczego
- Regulamin organizacyjny
- Umowę spółki (w przypadku spółek)
- Wpisy w KRS i Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych
Rzeczywiste koszty notarialne przy transakcji
Struktura opłat notarialnych w 2025 roku
Koszty związane z umową sprzedaży gabinetu stomatologicznego u notariusza obejmują kilka składników. Maksymalne stawki taksy notarialnej są określone w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości i zależą od wartości transakcji. Dla przykładu, przy transakcji o wartości 500 000 zł, maksymalna taksa notarialna wynosi około 3 605 zł plus VAT. Przy wartości 1 000 000 zł będzie to już około 5 605 zł plus VAT.
Do tego dochodzą opłaty sądowe związane z wpisem do księgi wieczystej (200 zł za wpis właściciela) oraz podatek od czynności cywilnoprawnych. PCC wynosi 2% wartości transakcji przy sprzedaży nieruchomości lub 1% przy sprzedaży innych praw majątkowych. Warto pamiętać, że sama sprzedaż przedsiębiorstwa stomatologicznego jest zwolniona z VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
Dodatkowe koszty okołotransakcyjne
Poza samymi opłatami notarialnymi należy uwzględnić:
- Koszt umowy przedwstępnej (jeśli jest zawierana) – około 50% taksy za umowę przyrzeczoną
- Opłaty za wypisy z ksiąg wieczystych (30 zł za każdy)
- Koszty tłumaczenia przysięgłego (przy transakcjach z obcokrajowcami)
- Ewentualne koszty przekształcenia w spółkę z o.o. (około 2-3 miesiące procedur)
- Honorarium prawnika lub doradcy transakcyjnego
Praktyczne aspekty przejęcia gabinetu
Zachowanie ciągłości kontraktu z NFZ
Jednym z najważniejszych aspektów przy kupnie gabinetu stomatologicznego jest kwestia kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia. Przy prostej sprzedaży przedsiębiorstwa kontrakt nie przechodzi automatycznie na nabywcę. Konieczne jest wystąpienie o aneks, jednak NFZ może nie wyrazić zgody na taką zmianę.
Rozwiązaniem jest przekształcenie gabinetu w spółkę z o.o., która z mocy prawa wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy, w tym staje się stroną kontraktu z NFZ. Jest to proces bardziej czasochłonny, ale gwarantuje zachowanie ciągłości świadczeń refundowanych.
Przejęcie pracowników i współpracowników
Zgodnie z art. 23¹ Kodeksu pracy, przy przejściu zakładu pracy na innego pracodawcę, nowy właściciel staje się z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy. Dotyczy to jednak tylko umów o pracę – współpracownicy na umowach B2B czy zleceniach wymagają osobnych ustaleń.
Optymalizacja kosztów transakcji
Negocjacje z notariuszem
Warto wiedzieć, że podane stawki to maksymalne kwoty określone w rozporządzeniu. Notariusze mogą stosować niższe opłaty, szczególnie przy transakcjach o większej wartości lub gdy strony zdecydują się na kompleksową obsługę (umowa przedwstępna i przyrzeczona u tego samego notariusza).
W Warszawie, gdzie konkurencja między kancelariami notarialnymi jest duża, można znaleźć korzystne oferty. Warto skorzystać z porównywarki usług notarialnych, która pomoże znaleźć najlepsze warunki. Serwis notalot.pl oferuje kompleksowe porównanie cen i dostępności notariuszy w stolicy, co może przynieść oszczędności rzędu kilkuset złotych przy transakcji.
Aspekty podatkowe do rozważenia
Sprzedaż gabinetu stomatologicznego nie podlega VAT, ale trzeba pamiętać o podatku dochodowym. W zależności od formy opodatkowania zbywcy, może to być 19% podatek liniowy lub opodatkowanie według skali (12% lub 32%). Warto rozważyć zmianę formy opodatkowania na początku roku podatkowego – czasem ryczałt od przychodu może okazać się najkorzystniejszy.
Lista kontrolna przed transakcją
Dokumenty niezbędne do umowy sprzedaży:
- Dowody osobiste lub paszporty stron
- NIP i REGON przedsiębiorstwa
- Księga wieczysta lub umowa najmu lokalu
- Zaświadczenie o niezaleganiu z podatkami i ZUS
- Wykaz środków trwałych i wyposażenia
- Lista aktualnych kontraktów i zobowiązań
- Dokumentacja pracownicza
- Polisa OC działalności leczniczej
Terminy i procedury
Cały proces od decyzji o sprzedaży do finalizacji transakcji może trwać od 2 do 6 miesięcy. Kluczowe etapy to:
- Wycena gabinetu i negocjacje wstępne (2-4 tygodnie)
- Due diligence nabywcy (2-3 tygodnie)
- Ewentualne przekształcenie w spółkę (2-3 miesiące)
- Przygotowanie dokumentacji (1-2 tygodnie)
- Podpisanie umowy u notariusza (1 dzień)
- Wpis do KRS i zgłoszenie zmian (2-4 tygodnie)
Najczęstsze pytania (FAQ)
Czy można kupić gabinet stomatologiczny nie będąc dentystą?
Tak, nabywcą gabinetu może być każda osoba. Jednak przed rozpoczęciem działalności leczniczej konieczne jest uzyskanie wpisu w Rejestrze Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą i zapewnienie świadczenia usług przez wykwalifikowanego lekarza dentystę.
Ile kosztuje przekształcenie gabinetu w spółkę z o.o.?
Samo przekształcenie to koszt około 3000-5000 zł (opłaty notarialne, sądowe, ogłoszenia). Do tego dochodzą koszty obsługi prawnej i księgowej, które mogą wynieść kolejne 3000-8000 zł w zależności od złożoności sprawy.
Czy kredyt na gabinet przechodzi na nabywcę?
Zależy od formy transakcji. Przy przekształceniu w spółkę z o.o. zobowiązania kredytowe przechodzą na spółkę. Przy sprzedaży przedsiębiorstwa wymagana jest zgoda banku na cesję kredytu lub jego spłata przed transakcją.
Gdzie szukać notariusza do transakcji?
Dla transakcji w Warszawie warto sprawdzić dostępność i ceny w różnych dzielnicach. Kancelarie notarialne w centrum mogą być droższe, ale oferują większą elastyczność terminów. Porównanie ofert można znaleźć na platformach agregujących usługi notarialne.
Podsumowanie
Transakcja kupna lub sprzedaży gabinetu stomatologicznego to proces wymagający dokładnego przygotowania i znajomości przepisów. Koszty notarialne stanowią tylko część wydatków – równie ważne są aspekty podatkowe, pracownicze i związane z kontynuacją działalności leczniczej.
Kluczem do sukcesu jest właściwe przygotowanie dokumentacji, wybór optymalnej formy transakcji oraz współpraca z doświadczonymi doradcami. Warto poświęcić czas na dokładną analizę wszystkich aspektów, aby uniknąć problemów w przyszłości i zapewnić płynne przejęcie praktyki dentystycznej.
Pamiętaj, że każda transakcja jest inna i wymaga indywidualnego podejścia. Konsultacja z prawnikiem specjalizującym się w prawie medycznym oraz doświadczonym notariuszem pomoże zabezpieczyć interesy obu stron i przeprowadzić transakcję zgodnie z obowiązującymi przepisami.