@TODO: Page Title

Podstawy radiologii stomatologicznej

  • Badanie podmiotowe
  • Kliniczne badanie przedmiotowe
  • Badania dodatkowe
  • Wilhelm Konrad Roentgen 1895 – odkrycie promieniowania X

Promieniowanie rentgenowskie (X)

  • to prom. elektromagnetyczne o dużej przenikalności
  • powstaje w lampie rentgenowskiej w wyniku gwałtownego hamowania na anodzie lampy szybkich elektronów emitowanych z katody

Obraz rentgenowski

  • efekt cieni , tworzących się na filmie w wyniku przejścia promieni rtg. przez badany obiekt

Zdjęcie rentgenowskie

  • obraz negatywowy
  • tkanki zbite - np. tk. kostna – cienie białe
  • tkanki miękkie – różne odcienie szarości
  • przestrzenie wypełnione gazami – np.. zatoka szczękowa – czarne
  • Właściwy kontrast
  • Dobra ostrość
  • Wysoka rozdzielczość

Rentgeny wewnątrzustne

  • Rentgeny z klasyczną głowicą (zmiennonapięciowe)
  •  
  • Rentgeny z generatorem wysokiej częstotliwości HF (stałonapięciowe)

Rodzaje filmów

  • wewnątrzustne
    • projekcje zębowe
    • proj. skrzydłowo-zgryzowe
    • projekcje zgryzowe
  • zewnątrzustne
    • boczne skośne
    • czaszkowe
    • pantomograficzne
    • kefalometryczne

W rentgenodiagnostyce stomatologicznej korzysta się z dwóch technik pozycjonowania receptora obrazu (błony rentgenowskiej lub czujnika cyfrowego)

  • techniki kąta prostego
  • techniki dwusiecznej kąta.

Projekcje wewnątrzustne

  • Technika izometrii cieszyńskiego
  • Technika kąta prostego
  • projekcje skrzydłowo-zgryzowe
  • projekcje zgryzowe
Technika izometrii Cieszyńskiego (przylegająca)
  • Promień centralny (wiązka) jest prostopadła do płaszczyzny dwusiecznej połowiącej kąt zawarty między osią filmu a osia długą zęba
  • Film przylega do wyrostka zębodołowego
  • Zalety
    • Technika możliwa do zastosowania zawsze, niezależnie od anatomii.
    • Nie wymaga dodatkowych urządzeń
    • Mniej bolesna dla pacjenta.
  • Wady
    • Technika bardzo podatna na błędy człowieka,
    • Stosunkowo trudna do nauczenia - wymaga wyobraźni przestrzennej.
    • Brak możliwości wykonania powtarzalnego zdjęcia.
Technika kąta prostego (technika Updegrave)
  • Równoległość osi zęba i filmu
  • Długi tubus
  • Wiązka prom. pada prostopadle do powierzchni błony, która jest ustawiona w pozycjonerze
  • Zalety
    • Powtarzalne wyniki
    • Zdjęcia w skali jeden do jednego.
    • Łatwość wykonywania zdjęć
  • Wady
    • Pozycjoner stanowi duży obiekt w jamie ustnej pacjenta - w specyficznych przypadkach anatomicznych 
    • Umieszczanie pozycjonera może być bolesne i może prowadzić do podrażnienia śluzówki jamy ustnej lub odruchu wymiotnego (głównie w zakresie zębów 6-8, w szczególności szczęki)
Wskazania do wykonywania zdjęć wewnątrzustnych
  • Diagnostyka chorób twardych tkanek zęba
  • Urazy narządu zębowego
  • Diagnostyka chorób okw
  • Diagnostyka ortodontyczna
  • wsk. endodontyczne
  • wsk. protetyczne, chirurgiczne, implant.

Projekcje zewnątrzustne

Film poza jamą ustną

  • boczne skośne
  • czaszkowe
  • pantomograficzne
  • cefalometryczne
  • TK, RM, USG
Wskazania do wykonywania zdjęć zewnątrzustnych
  • Wsk. Ortodontyczne
  • Stany pourazowe narządu żucia i czaszki
  • Choroby i diagnostyka stawów skroniowo-żuchowych
  • Choroby przyzębia
  • Ocena podloża kostnego narządu żucia
Ochrona radiologiczna
  • Zdolność jonizacji materii żywej i w konsekwencji jej uszkodzenie
  • Świadomość personelu
  • Dozymetry
  • Przestrzeganie najnowszych wytycznych
Ochrona pacjenta
Ochrona personelu
  • Kobiety w ciąży nie mogą pracować w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące.
  • W Polsce kobietom w ciąży wykonywanie zdjęć rentgenowskich jest przeciwwskazane, wyjątek- szczególne sytuacje np. narażenie życia